Sinds de lancering van de Es’Hail 2 satelliet zijn er veel Nederlandse stations te horen geweest met zelfbouw transverters of een Bulgaars blikje. Inmiddels wordt er op Nederlandse bodem ook apparatuur ontwikkeld om over de geostationaire satelliet te werken. René, PE1CMO, heeft zowel up- als downconverters ontwikkeld.
René is geen onbekende in de amateurwereld. Ooit begonnen met de bouw van ATV spullen is deze amateur doorgegroeid nar professional met zijn bedrijf HF-Prints, dat door geel Europa apparatuur levert voor draadloze audio- en videoverbindingen voor omroepen. Als amateur vrijwel niet meer actief, maar door de lancering van de satelliet begon het toch weer te kriebelen. Met zijn kennis en ervaring was een transverter zo gebouwd.
Om de satelliet goed te ontvangen is een schotel van minimaal 60cm en een LNB voldoende. Alleen een LNB is niet stabiel op 10 GHz. Zelfs met een stabiliteit van een 1 ppm TCXO kristal heb je een afwijking van 250 kHz. Een afwijking die niet constant is, maar per seconde kan variëren. Voor smalband toepassingen zal er dus gebruik gemaakt moeten worden van een externe referentie. Bijvoorbeeld een GPSDO. De 10 MHz uitgang gaat naar een vermenigvuldiger om uiteindelijk een 25 (27) MHz PLL te locken. Dat signaal wordt vervolgens gebruikt als referentie voor een (omgebouwde) LNB.
Maar met alleen een referentie ben je er niet. Niet iedereen heeft een all-mode set die op 739 MHz, de uitgangsfrequentie van de LNB, kan ontvangen. Een RTL stick voldoet hier op zich prima, maar om het signaal naar een normale achterset op 432 MHz te brengen is nog een converter nodig. Tot zo ver de ontvangst.
Om uit te kunnen zenden, is een transverter nodig om je signaal van 432 MHz naar 2400 MHz te brengen. Signalen die zich niet makkelijk door een lange coaxkabel laten geleiden. Een Outdoor unit is dus wenselijk om uiteindelijk circa 10 Watt aan de feed van de schotel over te houden. Ook dit signaal zal gedisciplineerd aan GPS moeten worden om te zorgen voor de nodige stabiliteit van de mixer(s).
René heeft een gecombineerde oplossing voor zowel zenden als ontvangen in productie genomen. Deze unit zit in een waterdichte behuizing die buiten onder of achter de schotel gemonteerd kan worden. Maar met alleen een waterdichte behuizing ben je er niet. Met 20 Watt vermogen op 13cm zal er ook gekoeld moeten worden. Zeker als de schotel straks in de volle zon staat met de naderende zomer. Een compleet gebouwde en geteste unit is verkrijgbaar voor circa 800 euro. Zelfbouwers kunnen hierop besparen.
Antenne
Het plaatsen van twee schotels naast elkaar is een oplossing om te kunnen zenden en ontvangen, maar het kan ook met een enkele schotel door een aangepaste feed te maken. Remco (PA3FYM) heeft hiervoor een ontwerp gemaakt dat bestaat uit een patch-antenne om te zenden en een LNB om te ontvangen. De “POTY” (Patch Of The Year) antenne was hiermee geboren. Hans (PE1CKK) heeft inmiddels enkele van deze antennes als kit op de markt gebracht. Het 10 GHz signaal wordt via 22mm golfpijp naar de LNB getransporteerd. Een standaard LNB kan aan het einde van de waterleiding geschoven worden voor de ontvangst.