DMR groeit hard in Nederland

Digital Mobile Radio, afgekort DMR, groeit hard in Nederland. Hoewel deze standaard oorspronkelijk gebruikt wordt binnen de commerciele sector heeft deze ETSI-standaard inmiddels een grote groep zendamateurs weten te bereiken. Het aantal gebruikers groeit gestaag, evenzo geldt voor het aantal repeaters dat via een netwerk met elkaar verbinden is. Deze week werd de 6e repeater aangekondigd die in Almere moet komen te staan.

De nieuwe D-star?
Veel enthousiastelingen die aan de wieg van D-star stonden zijn ook terug te vinden in de lijst met DMR-gebruikers. Deze early adopters van de digitale techniek experimenteren in Nederland en zijn vaak verantwoordelijk voor het opzetten van de eerste repeaters. Neem Johan (PA3ANG) uit Zwolle die op zijn website uit de doeken doet hoe en waarom hij met de DMR-techniek begonnen is.

DMR lijkt een goede opvolging te zijn van D-star en heeft als voordeel dat er meerdere leveranciers zijn die apparatuur kunnen leveren, zoals Hytera, Motorola en tegenwoordig ook Kenwood. Omdat deze apparatuur aan de ETSI-norm voldoet kan het goed met elkaar samenwerken al heeft ieder merk wel zijn eigen specifieke mogelijkheden. Voor de gewone gebruiker is dit echter verwaarloosbaar.

Twee netwerken
Binnen DMR (Tier 2) zijn er momenteel twee verschillende netwerken actief: het HYT(era) netwerk en het MARC (Motorola) netwerk. Hoewel de groep- en slotindeling overeen komen met elkaar zijn beide netwerken momenteel nog niet met elkaar gekoppeld. Een gebruiker op het MARC-netwerk kan dus geen verbinding opbouwen met een andere gebruiker op het HYT-netwerk en andersom. Hier ligt nog een uitdaging voor zendamateurs om dit in de nabije toekomst mogelijk te maken.

Een voordeel van DMR in vergelijking tot D-star is dat de eerste met TDMA werkt. Dit houdt in dat de datastroom in stukjes gehakt wordt alvorens verzonden te worden. In een standaard 12,5 kHz raster passen hierdoor twee gesprekskanalen binnen een DMR-kanaal. Hierdoor kan de ene zendamateur via een repeater werken met iemand in zegge Duitsland terwijl het andere tijdslot gebruikt wordt voor een groep zendamateurs die onderling een verbinding maken. Beiden zitten elkaar niet in de weg en werken via dezelfde repeater.
Bijkomend voordeel is dat de (portable) handset slechts de helft van de tijd uitzend en het accupack dus ruim 40% langer mee kan dan bij een traditionele uitzending in FM.

Apparatuur
Het aantal leveranciers van DMR-apparatuur neemt inmiddels ook gestaag toe in Nederland. Waar John Piek (PA0ETE) als een van de eersten in Nederland via zijn website dmrshop.nl apparatuur te koop aanbood, zijn de traditionele leveranciers inmiddels ook overstag. Hamradioshop.nl, Venhorst, Rys en sinds deze week ook Hamshop.nl bieden apparatuur aan die geschikt is voor het DMR-netwerk. Door de toenemende concurrentie zakt ook de prijs: de goedkoopste DMR-set is verkrijgbaar voor 349 euro en kan ook gebruikt worden voor analoge FM.

Voor de zelfbouwers is er momenteel nog niets beschikbaar. Of dit in de toekomst zal komen, zoals bijvoorbeeld andere firmware voor de UP4DAR is niet bekend. DMR is namelijk niet alleen een modulatie maar ook de TDMA-techniek is lastig te implementeren, doordat de zendontvanger wel snel genoeg moet kunnen schakelen tussen zenden en ontvangen. De ETSI norm staat echter open voor iedereen die ermee wil experimenteren.

De 7e DMR-repeater van Nederland bij PH4X in Amersfoort op de testbank.