27 MHz vandaag 34 jaar legaal

800px-CB-Mobilfunkgeraet

(Een bakje  voor zowel AM (12 kanalen) als FM (22 kanalen, later 40), zoals die in Duitsland mochten worden gebruikt (Foto: Benjamin Heinecke, Creative Commons Attribution)

Vandaag is het 34 jaar geleden dat er voor het eerst op grote schaal legaal op 27 MHz MHz mocht worden gezonden. Op 3 maart 1980 werd de Machtigingsregeling Algemene Radio Communicatie (MARC) van kracht. Daarmee mocht met een half watt zendvermogen op 22 kanalen worden uitgezonden.

De nieuwe regeling was direct een enorm succes. Zodanig dat winkelbedrijven als V&D zelfs een aparte afdeling speciaal voor de bakjes opgezet hebben. Het gebruik van die tijd doet wel een beetje denken aan het gebruik van MSN of vergelijkbare chat-diensten in het computertijdperk.

Het was Neelie Kroes (toen bekend onder de naam Neelie Smit-Kroes) die als minister van Verkeer en Waterstaat de regeling instelde. Kroes komt uit een familie van vrachtvervoerders, en kende daardoor de illegale bakjes uit de trucks van het bedrijf van haar vader.

De regeling was het gevolg van overleg tussen Kroes en mensen van twee 27 MHz-verenigingen (NCV en VRA-NCBHC.

Vijf jaar eerder, op 1 juli 1975 kwam een eind aan een periode waarin een tijdlang niet veel tegen het 27 MHz-gebruik kon worden ondernomen. Dat kwam door een uitspraak van de bestuursrechter in Rotterdam, waarin duidelijk werd dat het bezit van een zender weliswaar verboden was, maar een bakje was in de uitleg van de toenmalige wet, omdat er ook een ontvanger in zat geen zender maar een zogenaamde radiotelefoon. Die radiotelefoon mocht je wel bezitten, maar niet gebruiken. Door de uitspraak moest je dus op heterdaad worden betrapt om in de problemen te komen.

breakbreak(27 MHz was begin jaren 80 zo populair dat André van Duin
af en toe aan het blad Break Break meewerkte,
met name in het kader van liefdadigheidsacties)

In de aanloop naar deze 1 juli-wet van staatssecretaris Van Hulten werd door de overheid veelvuldig het begrip “koffiepraatjes” gebezigd, waar in de zienswijze van toen in de ether geen plaats voor zou zijn.

Een direct gevolg van deze 1 juli-wet was de invoering van de D-machtiging, met zogenaamde type-goedgekeurde apparatuur met zes kanalen in de 2m-band. In eerste instantie was die machtiging slechts twee jaar geldig, met maximaal 1 jaar verlenging. Een rare constructie natuurlijk, maar de D-machtiging was nodig om het 27 MHz-verbod door de kamer geloodst te krijgen.

De gelicentieerde radiozendamateurs van die dagen, toen met nog geen 3000 in aantal nog een vrij elitaire club zagen de komst van de D-amateurs met hun “koffiepraatjes’ vaak met lede ogen aan.

Flagrant was verder nog dat een maand later dan het 1-juli-verbod in Nederland, in buurland Duitsland, in augustus van datzelfde jaar 1975 dus, het gebruik op 12 kanalen in AM op 27 MHz werd toegestaan. In de laatste week van oktober van datzelfde jaar besloot het Belgische parlement dat ook daar 27 MHz zou worden gelegaliseerd. De betreffende regeling daar ging vervolgens slechts 1 week later op 1 november al in.

Gelukkig zijn de missers van die dagen door de historie inmiddels rechtgezet. 27 MHz kwam er, twee jaar later kwamen er meer kanalen (40) en een hoger zendvermogen van 4 watt. Dat leidde overigens tot de verkoop van de 22 kanalenapparatuur voor afbraakprijzen. Goedkope apparaten die door de gelicentieerde zendamateurs in die tijd vaak weer naar 10 meter werden omgebouwd.

Ook is van de maximale tijdsduur van 2 of 3 jaar van die eerste D-machtigingen nooit werk gemaakt. Die zijn in eerste instantie steeds verlengd, en uiteindelijk is daar ook een permanente status voor gekomen. De D-machtigingen hebben in Nederland zeker voor een enorme groei van het zendamateurisme gezorgd. En hoewel door de ‘gelicentieerden’ met name in die tijd nog wel eens neergekeken werd op de “27MC-ers” heeft ook die ontwikkeling indirect veel mensen op onze zendhobby attent gemaakt. Een flink deel van de huidige amateurs is eerst als (al dan niet legale) gebruiker van de 27 MHz begonnen.

27 MHz in Nederland op Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/27_MC

Het CB-museum: www.cbmuseum.nl

Er werden veel plaatjes over 27 MHz gemaakt in die tijd. Dit is waarschijnlijk de bekendste: Dingetje, Illegale Joop

14 antwoorden
  1. Richard PD3RFR
    Richard PD3RFR zegt:

    Kan me herinneren dat je in eerste instantie een machtiging op het postkantoor moest kopen en dat ergens in 1990 dat niet meer hoefde en 27MC dus eigenlijk helemaal vrijgegeven was.

  2. PA0ETE
    PA0ETE zegt:

    35 hele guldens moest je daarvoor betalen, voor die machtiging. Ieder jaar opnieuw 🙂

  3. PA9X Jean-Paul
    PA9X Jean-Paul zegt:

    Kan me nog goed herinneren in dat we toen zo vaak buitenlandse stations hoorden. Dat vond ik als 8-jarig jongetje natuurlijk erg interessant. Mijn moeder zei dan altijd dat het buitenlandse vrachtwagenchauffeurs waren die over de 1km verderop liggende A2 reden. Toen ik een keer riep (Halllo… hallo, break… break!!!) kwam er nog één terug voor me ook en ik durfde meteen niet meer terug te praten. Toen wist ik nog niet dat ik met 0,5W eigenlijk gewoon mijn eerste DX had gemaakt met een Italië. De start van mijn hobby…

  4. PA0ETE
    PA0ETE zegt:

    Het kan alletwee natuurlijk. In de tijd dat ik nog op 11 meter zat (ik was 16 of 17), was er hier een nog vrij nieuwe 27 MHz-er die zei een keer “Jullie kunnen me nog zoveel vertellen, maar mij neem je niet in de zeik: alle Italianen zitten in Barneveld”. 🙂

    Echter, toen ik na jaren weer opnieuw met de zendhobby begon was een van de aanleidingen daartoe dat ik een keer voor de grap voor heel weinig geld een paar Motorola PMR446-portootjes kocht. Ik heb daar toen een poosje nieuwsgierig naar zitten luisteren, en geregeld hoorde ik Poolse, Italiaanse en Turkse gesprekken op die dingen. De gesprekken kwamen heel snel op en waren ook weer heel snel verdwenen. Er zat van alles tussen, korte zakelijke communicatie maar ook wat kennelijk gezinnen waren die in de auto zaten. Afijn, bleek dus dat het vrij zeker auto’s uit het buitenland waren die met elkaar opreden, en die hier over de nabijgelegen snelweg reden. 🙂

  5. Erik Steenvis
    Erik Steenvis zegt:

    Die 35 gulden moest elk jaar opnieuw worden betaald.
    Ben zelf als 15 jarige in 1981 begonnen en verzamelde de jaarlijks afgegeven zendvergunningen.

    Groet, Erik Steenvis.

  6. qrmmag
    qrmmag zegt:

    Ik herinner me nu ook dat dat zo was. Als ik diep ga graven heb ik misschien nog wel zo’n vergunning ook 🙂

  7. PA3VIN
    PA3VIN zegt:

    Ik kan mij nog wel herinneren dat je elk jaar fl. 35,= moet betalen voor een vergunning, vaak beginnend met C-xxx-xxx (x zijn willekeurige cijfers). Ik was 15 jaar toen ik daar mee begon en vond het geweldig… Later ben ik gaan leren en heb mijn licenties gehaald, maar ik zit nog steeds ook op 27 mhz. Ik stond er niet bij stil dat het inmiddels al weer zo’n tijd geleden is.

    Ik vind het wel een stuk stiller geworden, waardoor grotere afstanden te werken zijn dan op 3 maart 1980. Jammer genoeg ook steeds meer Oostblokkers i.p.v. Nederlanders. Die moet je echt zoeken. De echte liefhebbers zijn wel overgebleven.

    Misschien is het iets dat de zendverenigingen, ook de vergunningsvrije banden onder zij hoede houden en de belangen te behartigen?

    Ik heb het wel eens in het verleden voorgesteld, maar er bestaat nog steeds grote weerstand en ik weet niet waarom?

    Het is namelijk een makkelijk opstapmiddel naar de amateurbanden toe voor je aanwas. Tuurlijk zijn er ook ander manieren om geinteresseerden aan te trekken, maar dit is er wel een van, waarbij diegene al interesse voor de hobby heeft.

    Ik leg er wekelijks nog leuke verbindingen, naast de amateurbanden, als de condities het toelaten.

  8. qrmmag
    qrmmag zegt:

    In het oostblok, althans een deel ervan is het met 27 MHz precies als het in de jaren 80 hier was.

    Ik ben er geen voorstander van om het te combineren. Het zijn wel twee verschillende hobby’s, en dat zien sommige zendamateurs ook nog wel eens over het hoofd.

    Ik sta uiterst sympathiek tegenover 27 MHz als hobby hoor. Daar zul je van mij nooit een lelijk woord over horen.

    Een goed voorbeeld wat dit betreft is wat ouderwets “radiografische afstandsbediening” heet, van bijvoorbeeld boten en vliegtuigen.

    Het is niet altijd zo geweest dat je die apparatuur daarvoor gewoon kon kopen. Dat moest zelf gebouwd worden. In die tijd (dat was tot in de jaren 70 zo) was er voor die apparatuur, die overigens in die tijd uitsluitend op 27 MHz werkte een aparte commissie binnen de VERON. Net zoals je nu een commissie VHF/UHF hebt.

    Toen de zelfbouw van dit soort apparatuur steeds minder voor ging komen is de VERON op een gegeven moment gestopt dat nog te ondersteunen. Tegenwoordig is het volgens mij zelfs niet meer eenvoudig mogelijk om zelf dit soort afstandsbesturingen te maken en ook te gebruiken.

    De essentie van de zendhobby op de amateurbanden is dat je op een of andere manier met die radiogolven of met de apparatuur of de antennes experimenteert. Dat is ook de reden waarom wij zo ontzettend veel mogen (want dat mogen we namelijk). Het doel van de 27 MHz-hobby (hoewel je binnen de wet die daarvoor geldt ook kunt experimenteren) is het communiceren. En binnen de wet voor het zendamateurisme kun je ook communiceren, maar de oorsprong en het doel van de hobby is toch het experiment.

    Dat experiment hoeft overigens niet altijd groots en meeslepend te zijn. Dat misverstand zie je ook nogal vaak opduiken (iemand die niet soldeert is geen echte zendamateur zeggen ze dan 🙂 ) Maar als je een eenvoudige installatie koopt, en je probeert simpelweg hoe ver dat komt dan is dat ook al een experiment waarmee je je eigen kennis over de radiogolven vergroot.

    Het verschil is niet zo verschrikkelijk groot, maar wel redelijk principieel 🙂

  9. qrmmag
    qrmmag zegt:

    Ik zie trouwens dat ik per ongeluk een paar keer onbedoeld onder niet mijn reguliere naam sta. PA0ETE hier dus. (Ik zal maar even onder mijn andere account inloggen 🙂

  10. 27 MHz
    27 MHz zegt:

    27 MHz Licentie vergunning weer invoeren, ik vind dat er meer grof taal gebruikt worden en dat doen onze
    Zendamateurs niet. ook wat ik vaak hoor in dat er ook hun bakje opvoeren van 1/5 tot 100 watt en als ik een hoor dan roep ik, maar die station hoort mij niet met mijn 4 Watt en ik wel op 100 Watt en de antenne staan ook vaak hoger.

    27 MHz GOLF 2 OSCAR OSCAR 5
    73 antoon luisteramateur NL 12680

  11. Ton 19FB555
    Ton 19FB555 zegt:

    Hmm,,…
    Nog steeds is de 27 mc iets wat een stempel heeft, truckers, werkelozen, mensen die bij voorbaat al een stickertje hebben.
    Waarom ??, ik ben begonnen als piraat, lekker muziek draaien op de FM, later ontdekte ik de 27 mc en weer iets later heb ik met veel moeite mijn D machtiging gehaald.
    6 kanalen en legaal mogen zenden en verbindingen maken met andere mensen in Nederland.
    Veel PAØ stations wilden niet eens met me een qso maken, we waren minderwaardig.
    We hadden op een onrechtmatige manier een zendvergunning gekregen was hus idee.
    Ik heb meegemaakt dat ik een mooie verbinding had met een andere D amateur in het noorden van het land, mooie condities, en een PAØ kwam eroverheen, R5 S9, en ik kreeg te horen dat ik maar moest wachten,.. de smerige ,…..
    Ik had 6 kanalen, hij de gehele band, dus dit was gewoon treiteren.
    Dus zo heilig zijn de zendamateurs ook niet.
    Okee,.. op 27 mc hoor ik ook vaak muziek en gebral en knijpers, ik zit daarom een bandje hoger, zoek contact op 27.555 en ga dan naar een andere frequentie, waar ik met veel mensen over de hele wereld een mooi en leuk qso heb.
    We wisselen gegevens uit, betreft de apparatuur en dergelijke en houden het gesprek gewoon zoals het hoort.
    Op de 2 meter zaten ook “echte zendamateurs “die met veel meer als het toegestane vermogen werkten.
    Ik ben weer terug op de 27 mc, maak leuke verbindingen, ik heb wel een zender die wel iets meer kan als wat is toegestaan, maar ik blijf wel netjes,.. ik gebruik geen grove taal, ik heb wel 240 kanalen en een vermogen van 40 watt.
    Okee,.. wat is daar mis mee ?, ik veroorzaak nergens storing,, en het volle vermogen gebruik ik eigenlijk nooit, meestal een watt of 10.
    Ik denk dat ik me stukken beter gedraag als vele “zendamateurs” die mogen wel alles in huis hebben als het AT komt kijken.
    Onder 27 MC er’s zijn ook mensen die graag verbinding maken met de rest van de wereld.
    Alleen was ik vanwege een lichte handicap niet in staat om mijn C licentie te halen, dus noodgedwongen weer terug naar de 11 meter.
    En,… ik zeg eerlijk,.. ik luister nog wel eens op de 2 meter,.. daar wil ik echt niet bij horen,
    Mijn oude TR 7200 heb ik nog, maar ik doe dat ding eerdaags de deur uit.
    Nee,.. de 11 meter,… zeker op de usb,.. is vele malen mooier.

Reacties zijn gesloten.